Straat exploratie: Stemmen op de muur. Zie hoe jouw woorden de straat kleuren

"Straat Exploratie" is een interactieve installatie, ontwikkeld met en voor jongeren om seksuele straatintimidatie (SSI) tegen te gaan. Met steun van CityLab010 willen we dit concept verder uitwerken en professionaliseren, zodat het samen met jongerenwerkers in verschillende Rotterdamse wijken kan worden ingezet en zo bijdraagt aan een veiliger en socialer Rotterdam. Bestaand onderzoek laat zien dat SSI een hardnekkig probleem is: in 2020 gaf 50% van de Rotterdamse jongeren (12-25 jaar) aan op straat te zijn geïntimideerd. Dit heeft ingrijpende gevolgen: jongeren voelen zich minder veilig en passen hun gedrag aan, bijvoorbeeld door binnen te blijven, niet alleen te fietsen of sleutels in de hand te houden op straat. Daarom hebben wij zelf onderzoek uitgevoerd met Rotterdamse jongeren over hoe zij tegen SSI aankijken en waarom ze eraan meedoen. Daaruit bleek dat jongeren de straat zien als een ruimte waarin zij grenzen kunnen ontdekken en over kunnen gaan. Ze geven aan dat ze zich met dit gedrag willen bewijzen tegenover vrienden — ze denken onbewust dat straatintimidatie stoer is en status geeft. Opmerkelijk genoeg zeggen ze dat ze juist géén status toekennen aan vrienden die dit gedrag vertonen. Blijkbaar zijn ze daar minder sensitief voor als ze zelf SSI plegen. Op basis van deze bevindingen ontwikkelden we samen met jongeren een interactieve installatie. Die laat je direct ervaren wat de impact is van jouw woorden: een projectie van je postuur op de muur verandert van grootte afhankelijk van wat je zegt: positieve opmerkingen laten het groeien, negatieve laten het krimpen. Rondom hangen spiegels, beschilderd door jongeren, met voorbeelden en instructies. De installatie geeft direct feedback over wat jouw woorden met een ander doen, waardoor jongeren gedrag kunnen uitproberen zonder anderen te schaden. Jongeren kunnen alleen of in een groep met de installatie aan de slag. Tijdens de Rotterdamse Week Tegen Seksuele Straatintimidatie hebben wij de installatie tijdens twee activiteiten getest. Hieruit bleek dat jongeren vooral het spelelement van de installatie erg leuk vonden en graag in groepen meedoen. 1 op de 7 jongeren zou de installatie aanraden aan hun vrienden. Onze test wees ook uit dat vooral de gesprekken tijdens en na afloop van de interactie nuttig zijn om kennis te delen en bewustwording te creëren. Uiteindelijk zal deze installatie daarom samen met jongerenwerkers worden ingezet. Deze installatie zet het gesprek met jongeren aan, laat hen ervaren hoe woorden effect hebben, en stimuleert vriendelijker gedrag tegenover vreemden. In samenwerking met jongerenwerkers heeft de installatie daarom de potentie om jongeren meer bewust te maken van hun gedrag en aan gedragsverandering bij te dragen. Met de steun van CityLab010 willen we het concept doorontwikkelen van pilotversie tot een professionele installatie die in heel Rotterdam (en daarbuiten) ingezet kan worden. In de pilotfase werken we samen met wmo radar, een welzijnsorganisatie die actief is in de Rotterdamse gebieden Centrum, Charlois, Delfshaven en Overschie. Door hun betrokkenheid bij de stedelijke aanpak tegen SSI én een grote opdracht binnen het jeugddomein zijn zij de juiste samenwerkingspartners voor dit project. Zij beschikken over een stevig netwerk, hebben veel contact met de doelgroep en kunnen de testfase binnen hun reguliere programmering inzetten. Meer informatie over het onderzoek en een video zijn hier te vinden: https://linktr.ee/rsmits

Daarom goed en vernieuwend voor Rotterdam.

De installatie biedt een confronterende, interactieve ervaring. Deelnemers krijgen directe feedback op hun woorden, waardoor ze de impact van hun gedrag zelf ervaren. Geen toeschouwer, maar deelnemer: je zit er middenin.
De gemeente Rotterdam werkt aan SSI via 4 pijlers: slachtoffers, communicatie, handhaving en preventie. Vooral bij preventie leeft de vraag: hoe betrek je (potentiële) daders? Onze installatie speelt hier direct op in en ondersteunt daarmee de gemeente en betrokken jeugdwelzijnsorganisaties.
Veel interventies tegen straatintimidatie zijn door volwassenen bedacht, zonder jongeren erbij te betrekken. Onze installatie is samen met jongeren ontworpen. Zo stimuleren we op creatieve wijze positief gedrag dat écht aansluit bij hun belevingswereld.

Bijlagen.

meer weten.

Contactpersonen van dit initiatief
Peggy Manikus
Charlotte van Tuijl
Robin Smits